Hành Trình Của Ahmed Muhumed Cùng HOKA

HOKA: Hãy giới thiệu một chút về bản thân bạn ?

Ahmed Muhumed: Tên tôi là Axmed Cabdiwahab Muxumed (Ahmed Muhumed), tôi là người Hồi giáo gốc Somali. Tôi là một người chồng, người con, người anh, người bạn, là công dân toàn cầu, một vận động viên, người truyền cảm hứng (trong cộng đồng Somali), người học hỏi không ngừng trong cuộc sống, và trên hết, là người yêu con người. Tôi là con thứ hai trong một gia đình có mười anh chị em.

Tôi sinh ra ở vùng Đông xa xôi của vùng Sừng châu Phi, thuộc khu vực Somali. Quê hương tôi là nơi của những người du mục nổi tiếng vì lòng hiếu khách và nghề chăn nuôi lạc đà. Tôi đến từ một dân tộc của những nhà thơ, nơi dòng dõi thi ca đã tồn tại qua nhiều thế kỷ. Tôi sinh ra ở mảnh đất nơi con người luôn nở nụ cười, dù họ có hàng nghìn lý do để không làm vậy.

HOKA: Hãy kể cho chúng tôi nghe thêm một chút về nơi anh đã lớn lên. Cộng đồng ấy đã ảnh hưởng như thế nào đến con người bạn ngày hôm nay?

Ahmed Muhumed: Lớn lên trong một nơi mà trẻ con được tự do chạy nhảy, chẳng sợ hãi điều gì, húng tôi chân trần hầu như suốt ngày, chơi bóng bằng những đôi vớ cũ nhồi mút nệm để bóng có thể nảy được. Tôi học trường Hồi giáo từ trước khi mặt trời mọc (từ 6 giờ đến 7 giờ 30 sáng), rồi tiếp tục học trường thường từ 8 giờ đến 12 giờ trưa. Buổi chiều, tôi lại quay về trường Hồi giáo từ 1 giờ 30 đến 3 giờ 30, và sau đó dành phần lớn buổi tối để đá bóng với đám bạn trong xóm.

Tôi lớn lên ở một thị trấn nhỏ tên Kebribeyah, được chia làm hai khu: khu người dân địa phương và khu tị nạn. Gia đình tôi sống ngay rìa trại tị nạn. Thị trấn nằm ở độ cao khoảng 1.600 mét so với mực nước biển, và tôi tin rằng điều đó đã góp phần giúp tôi có được nền tảng thể lực cho sự nghiệp chạy bộ sau này.

Dù chúng tôi không có nhiều của cải, cha mẹ tôi luôn cố gắng để cả nhà có cái ăn, có quần áo mặc. Họ làm việc vất vả mỗi ngày để mang đến cho chúng tôi một cuộc sống tốt hơn, dù cả hai chưa từng được đi học.

Kebribeyah và vùng Somali nổi tiếng với nền văn hoá Somali đậm bản sắc, tiêu biểu là Dhaanto, một thể loại nhạc dân gian kết hợp cùng điệu nhảy truyền thống. Ở cộng đồng nơi tôi sinh ra, gia đình, đức tin, cộng đồng và những truyền thống lâu đời luôn đóng vai trò quan trọng trong việc hình thành nhân cách của mỗi người. Những giá trị ấy được truyền lại qua nhiều thế hệ, và bà tôi, Maryam Odowaa, là người có ảnh hưởng sâu sắc nhất trong việc gieo vào tôi những bài học quý giá ấy. Bà thường kể cho tôi nghe những câu chuyện, chia sẻ sự khôn ngoan và kinh nghiệm sống mà bà tích lũy được qua năm tháng. Dù phải trải qua nhiều mất mát và thử thách trong đời, từ khi mất chồng sau hai mươi năm chung sống cho đến khi chứng kiến sáu trong mười hai người con của mình ra đi, bà vẫn luôn dạy tôi hiểu được ý nghĩa của gia đình, của việc hiện diện khi người khác cần mình, cùng với lòng kiên nhẫn, sự bền bỉ và khả năng thích nghi trước những đổi thay của cuộc sống. Qua những câu tục ngữ và lời kể dân gian Somali, bà dạy tôi biết đối xử tử tế với mọi người, sống nhân ái và biết ơn, và luôn tự hào về nguồn gốc của mình dù cuộc đời có đưa tôi đến bất cứ nơi đâu. Tất cả những điều bà truyền dạy, cùng với những gì tôi học được từ cộng đồng nơi mình lớn lên, đã góp phần hình thành nên con người tôi ngày hôm nay

Ảnh được chụp bởi John Larracas

HOKA: Chạy bộ đóng vai trò như thế nào trong quá trình bạn chuyển từ Ethopia đến Mỹ?

Ahmed Muhumed: Tôi không phải là người tìm đến chạy bộ, mà chính việc chạy bộ đã tìm đến tôi. Tôi vẫn nhớ một buổi sáng đẹp trời năm lớp tám tại trường trung học Ron Russell ở Portland, bang Oregon, khi cô giáo thể dục của tôi, cô Macomber, gọi cả lớp xếp hàng để kiểm tra bài chạy 20 mét. Tôi đã làm khá tốt, dù chỉ mặc chiếc quần jean ngắn và đôi giày to nặng mà bố mẹ mua cho tôi ở cửa hàng đồ cũ Goodwill. Ban đầu tôi từng mơ ước được chơi ở giải Ngoại hạng Anh và trở thành cầu thủ bóng đá chuyên nghiệp, nhưng rồi ước mơ ấy dần lùi lại, nhường chỗ cho niềm đam mê mới mang tên chạy bộ.

Chạy bộ đóng vai trò rất lớn trong hành trình giúp tôi hòa nhập với cuộc sống ở Mỹ. Khi chuyển đến đây năm 2011 và bắt đầu học lớp bảy với vốn tiếng Anh hạn chế, chính nhờ việc chạy mà tôi dần kết bạn và được bạn bè công nhận sau vài lần thi đấu có kết quả tốt. Môn thể thao này không chỉ giúp tôi thích nghi mà còn giúp tôi thực sự phát triển ở vùng đất mới. Nhờ chạy, tôi nhận được học bổng toàn phần để vừa học vừa thi đấu tại Đại học Boise State, sau đó tiếp tục học cao học ngành Quan hệ quốc tế tại Đại học Florida State. Chạy bộ đã giúp tôi hoàn thành năm năm đại học và cao học mà không phải gánh bất kỳ khoản nợ nào.

Ảnh được chụp bởi John Larracas

HOKA:  Bạn đã từng vừa làm việc toàn thời gian, vừa theo đuổi sự nghiệp chạy chuyên nghiệp. Trải nghiệm đó như thế nào?

Ahmed: Khoảng thời gian từ khi tôi học tại Đại học Florida State đến lúc ký hợp đồng thi đấu chuyên nghiệp là giai đoạn đầy chuyển biến. Đó là quãng thời gian giúp tôi rèn luyện tính kỷ luật, củng cố niềm tin vào ước mơ và hiểu sâu hơn về giá trị của sự kiên định. Việc phải cân bằng hai công việc cùng lúc với cường độ tập luyện của một vận động viên chuyên nghiệp cho tôi góc nhìn rõ ràng hơn về nỗ lực, hy sinh và sức mạnh tinh thần. Tôi vẫn nhớ những buổi sáng phải dậy lúc năm giờ để hoàn thành bài chạy đầu tiên trong ngày trước khi đến làm việc tại Tổ chức Thanh niên & Cộng đồng Châu Phi (AYCO), một tổ chức phi lợi nhuận hỗ trợ thanh thiếu niên nhập cư hòa nhập với hệ thống giáo dục Mỹ.

Dù có lúc nghi ngờ bản thân, có lúc muốn dừng lại, tôi vẫn không cho phép những khó khăn tạm thời làm lung lay mục tiêu dài hạn. Theo thời gian, tôi nhận ra rằng chạy bộ cũng giống như cuộc sống, không có điều gì đáng giá mà lại dễ dàng đạt được. Khi lòng biết ơn, niềm hy vọng và sự nỗ lực trở thành động lực, thành công chỉ còn là vấn đề thời gian. Chính trải nghiệm đó đã dạy tôi ý nghĩa thật sự của sự kiên trì, rằng thành công được tạo nên từ khả năng chịu đựng và quyết tâm tiến tới mục tiêu. Những bài học ấy đến nay vẫn luôn đồng hành cùng tôi trên hành trình thi đấu chuyên nghiệp.

Ảnh được chụp bởi John Larracas

HOKA: Động lực của bạn đã thay đổi như thế nào trong suốt quá trình theo đuổi sự nghiệp của mình?

Ahmed: Động lực của tôi đã thay đổi qua từng giai đoạn của sự nghiệp. Khi còn học trung học, điều thôi thúc lớn nhất là giành được học bổng đại học. Sau đó, mục tiêu chuyển thành mong muốn chứng minh cho bản thân và cho thế giới thấy tôi có thể vươn xa đến đâu, thậm chí là khoác áo đội tuyển Mỹ. Dù lý do thay đổi theo thời gian, có hai điều luôn bền vững: động lực của tôi luôn xuất phát từ những trải nghiệm cá nhân sâu sắc và được nuôi dưỡng bởi tình yêu với tinh thần cạnh tranh. Ở mỗi giai đoạn của cuộc đời, tôi đều cố gắng hết sức để xuất hiện với phiên bản tốt nhất của chính mình. Tôi làm việc chăm chỉ, không tìm lý do để biện minh cho thất bại, mà chỉ tập trung tiếp tục cố gắng. Cuối cùng, chính sự kiên định và tính kỷ luật, được tiếp sức bởi động lực bên trong, đã giúp tôi nhận ra cơ thể mình có thể làm được những điều phi thường đến mức nào.

Giờ đây, khi sự nghiệp bước sang giai đoạn mới, động lực lớn nhất của tôi là tạo ra ảnh hưởng tích cực cho người khác và cho cộng đồng mà tôi thuộc về. Với vị trí hiện tại, tôi muốn đóng góp trở lại cho nhiều nhóm cộng đồng khác nhau. Cách tôi chọn là mang bộ môn chạy bộ đến gần hơn với giới trẻ, để các em có thể thay đổi cuộc sống theo hướng tích cực – giống như cách chạy đã thay đổi cuộc đời tôi. Trong khi vẫn theo đuổi mục tiêu và ước mơ của riêng mình, tôi muốn truyền cảm hứng để người khác tin vào bản thân, nỗ lực hết mình và vươn tới những giới hạn mà trước đây họ chưa từng nghĩ là có thể.

Ảnh được chụp bởi John Larracas

HOKA: Hãy chia sẻ thêm cho chúng tôi biết về trải nghiệm tổ chức một giải chạy tại quê hương của bạn đi

Ahmed: Ý tưởng tổ chức một giải chạy ở quê nhà bắt đầu hình thành vào năm 2023, khi tôi có mặt tại Ethiopia cho chuyến tập huấn trên vùng cao. Trong tám tuần ở đó, tôi nhận ra rằng thanh niên người Somali rất cần một sân chơi để được thi đấu với nhau. Trong thời gian ấy, tôi gặp hơn 70 vận động viên Somali đến từ nhiều khu vực khác nhau, trong đó có cả hai huy chương bạc Olympic là Abdi Nageeye và Bashir Abdi. Chính họ đã truyền cảm hứng để tôi tổ chức một giải chạy dành cho thanh thiếu niên Somali. Nhiều người trong số họ đã rời bỏ quê hương, đến vùng cao nguyên Ethiopia để theo đuổi giấc mơ chạy bộ và tập luyện quanh năm, nhưng hầu hết chỉ có cơ hội thi đấu một lần trong năm – nếu may mắn.

Tôi đã liên hệ với nhà tài trợ mới của mình là HOKA, Quỹ Abdi Nageeye, cùng một vài mối quan hệ khác để cùng thực hiện sự kiện này. HOKA đã hỗ trợ hàng nghìn vật phẩm quyên tặng, hơn 100 đôi giày chạy dành cho các bạn trẻ, và cả một đội ngũ sản xuất để giúp chúng tôi giới thiệu những tài năng còn ẩn mình của vùng Sừng châu Phi.

Thành công lớn nhất của sự kiện này không nằm ở quy mô, mà ở việc nó đã mang lại cơ hội cho rất nhiều thanh niên Somali tài năng được đứng trên đường đua. Với sự đồng hành của cộng đồng chạy bộ, gia đình và bạn bè, chúng tôi đã có thể đóng góp theo cách ý nghĩa nhất – mang đến cơ hội để những người trẻ thể hiện tài năng và nỗ lực của mình.

Ảnh được chụp bởi John Larracas

HOKA: Các vận động viên ở Somalia đang phải đối mặt với những khó khăn đặc thù nào?

Ahmed: Nhiều vận động viên ở Somalia và các khu vực Somali khác không có được những cơ hội như ở Mỹ, điều mà tôi thường suy nghĩ rất nhiều. Nếu không phát hiện ra năng khiếu chạy của mình khi đến Mỹ, có lẽ tôi cũng sẽ chỉ là một đứa trẻ khác bị giới hạn bởi những thực tế khắc nghiệt của cuộc sống. Ở các vùng Somali, nghèo đói vẫn là vấn đề phổ biến, khiến thanh niên gặp nhiều trở ngại trong việc nhận được sự hỗ trợ cần thiết để theo đuổi thể thao. Giống như cha tôi ngày trước, phần lớn các bạn trẻ ở đó chỉ chơi thể thao cho đến khoảng mười lăm tuổi – khi xã hội bắt đầu coi họ là người trưởng thành và họ phải đóng góp vào tài chính của gia đình. Vì thế, bất kỳ ai tiếp tục theo đuổi thể thao sau độ tuổi ấy thường bị xem là người thiếu thực tế, chỉ muốn kéo dài tuổi trẻ.

Trong thời gian tập huấn ở Ethiopia năm 2023, tôi nhận ra các bạn trẻ Somali mà mình tập cùng hầu như không có điều kiện tài chính để theo đuổi sự nghiệp chạy bộ. Nhiều người phải tập luyện bằng đôi giày đã chạy hơn 1.000 dặm, bữa ăn mỗi ngày chỉ có hai bữa đơn giản, và phần lớn thu nhập dành cho tiền thuê nhà. Với họ, một đôi giày mới là điều xa xỉ. Họ cũng thiếu huấn luyện viên chuyên môn, cơ sở vật chất và cơ hội thi đấu – những điều mà tôi từng có được khi còn là sinh viên đại học, và giờ nhìn lại mới thấy dễ dàng bị xem nhẹ đến thế nào. Với tư cách một vận động viên bán chuyên đang tìm kiếm hợp đồng chuyên nghiệp, trải nghiệm đó đã mở ra cho tôi một góc nhìn hoàn toàn khác. Thật sự choáng ngợp khi chứng kiến họ vẫn xuất hiện mỗi ngày, chỉ với niềm hy vọng và giấc mơ rằng một ngày nào đó, tất cả những nỗ lực ấy sẽ được đền đáp.

Ảnh được chụp bởi John Larracas

HOKA: Bạn sẽ gửi lời khuyên nào cho những ai đang theo đuổi một ước mơ lớn?

Ahmed: Kiên trì không bỏ cuộc. Trong suốt hành trình, tôi đã phải vượt qua rất nhiều thử thách và chắc chắn vẫn còn nhiều thử thách đang chờ phía trước. Nhưng nếu có một điều quan trọng nhất mà tôi học được, thì đó chính là tiếp tục cố gắng cho ước mơ của mình. Việc được theo đuổi mục tiêu là một đặc quyền mà không phải ai cũng có – không phải vì họ không muốn, mà vì đôi khi họ không có khả năng làm điều đó.

Và khi nhận ra mình có được đặc quyền ấy, lòng biết ơn sẽ xuất hiện. Biết rằng mình đang nắm trong tay điều mà nhiều người không có sẽ giúp bạn nhìn nhận rõ hơn về cuộc sống và về chính ước mơ của mình. Bà tôi, khi ấy đã ngoài 80 tuổi, luôn nói với tôi về sự biết ơn. Vì vậy, nếu phải đưa ra một lời khuyên, tôi sẽ nói: hãy theo đuổi ước mơ với lòng biết ơn. Đừng nghĩ rằng bạn phải theo đuổi ước mơ, hãy nhớ rằng bạn được theo đuổi nó.

Cuối cùng, hãy sống trọn vẹn trong khoảnh khắc và tận hưởng hành trình. Tôi luôn có năng khiếu chạy bộ và mọi thứ đến với tôi khá tự nhiên, nhưng khi đứng cạnh những vận động viên giỏi hơn, chăm chỉ không kém – thậm chí còn nhiều hơn – tôi nhận ra rằng những thất bại trước họ buộc tôi phải đánh giá lại bản thân và thay đổi cách tập luyện. Tuy nhiên, đó là những suy nghĩ ngắn hạn, bởi mỗi người đều có hành trình riêng, cách tập luyện và nỗ lực khác nhau. Nhờ vậy, tôi hiểu rằng điều quan trọng nhất là trân trọng con đường của mình và biết tận hưởng nó.

Những mục tiêu bạn theo đuổi sẽ chỉ thực sự xứng đáng khi bạn tin vào chính mình ở từng bước đi, khi bạn nhận ra những đặc quyền đi kèm với việc theo đuổi ước mơ, và khi bạn học cách trân trọng hành trình đã đưa mình đến đó.

HOKA: Bạn còn điều gì muốn chia sẻ không?

Ahmed: Chúng tôi hy vọng sẽ biến Giải Chạy Thanh Thiếu Niên Somali thành một sự kiện diễn ra hằng năm và mong muốn tìm thêm các đối tác cũng như những người đồng hành để cùng phát triển hoạt động ý nghĩa này. Nếu bạn hoặc ai đó bạn quen quan tâm và muốn tham gia hỗ trợ, hãy liên hệ với chúng tôi qua email: Shaahathletics@gmail.com. Tôi cũng muốn gửi lời cảm ơn đến HOKA, không chỉ vì đã đồng hành và tài trợ cho tôi, mà còn vì đã hỗ trợ tôi trong hành trình đóng góp trở lại cho cộng đồng nơi mình lớn lên. Cảm ơn bạn đã dành thời gian đọc bài viết này. FLY HUMAN FLY!

Ảnh được chụp bởi John Larracas